Υπολογισμένη επίδειξη δύναμης ήταν η απάντηση του Ισραήλ στο Ιράν για πολλούς, ενώ άλλοι πιστεύουν ότι ήταν ίσως μια πρόγευση του τι θα μπορούσε να ακολουθήσει στο μέλλον οδηγώντας ολόκληρη τη Μέση Ανατολή σε ανάφλεξη.
Μέχρι πρόσφατα τα χτυπήματα ήταν έμμεσα με τις δύο χώρες να χρησιμοποιούν συμμάχους, δολοφονίες, πληροφοριοδότες, κατασκόπους και υβριδικά, μη στρατιωτικά μυστικά μέσα.
Το Ισραήλ με τα πλήγματα στα εργοστάσια πυραύλων του Ιράν, τα οποία δεν επιβεβαιώνει καμία πλευρά, αλλά θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι έχουν γίνει, ελπίζει πιθανότατα να αμβλύνει ένα ισχυρό όπλο που χρησιμοποίησε η Ισλαμική Δημοκρατία εναντίον του τους τελευταίους μήνες.
Το Ιράν έχει πλήξει απευθείας το Ισραήλ δύο φορές φέτος – μία τον Απρίλιο και την άλλη φορά την 1η Οκτωβρίου – με μαζικές πυραυλικές επιθέσεις που εξουδετερώθηκαν ως επί το πλείστον από την ισραηλινή αεράμυνα. Ωστόσο, ορισμένοι πύραυλοι κατάφεραν να περάσουν και να βρουν στόχο.
Η επίθεση του Ισραήλ ως αντίποινα για το μπαράζ 181 πυραύλων του Ιράν νωρίτερα αυτό το μήνα είναι η πιο απτή απόδειξη ότι ένα ακόμη ψυχολογικό εμπόδιο έχει ξεπεραστεί. Πριν από την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου από την υποστηριζόμενη από το Ιράν, Χαμάς, ήταν δύσκολο να φανταστεί κανείς την πρόσωπο με πρόσωπο στρατιωτική αντιπαράθεση του ενός στο έδαφος του άλλου.
Οι στόχοι του Ισραήλ
«Ο στόχος, κατά τη γνώμη μου, είναι να χτυπηθεί η βιομηχανία παραγωγής πυραύλων του Ιράν για να μειωθεί μία από τις κύριες απειλές για το Ισραήλ, ενώ παράλληλα να αυξηθεί η ελευθερία επιχειρήσεων με την επίθεση στην αεράμυνα του Ιράν», δήλωσε στο AFP ο Μάικλ Χόροβιτς, ειδικός της εταιρείας συμβούλων ασφαλείας Le Beck.
Με την αυτοσυγκράτηση που έδειξε το Τελ Αβίβ προς μεγάλη ικανοποίηση της Ουάσινγκτον καθώς απομένει μία εβδομάδα και κάτι για τις προεδρικές εκλογές είναι βέβαιο ότι θα περιμένει κάποιου τύπου ανταπόδοση, αν και ο Νετανιάχου δηλώνει ότι οι αποφάσεις για τους στόχους ελήφθησαν με βάση τα εθνικά συμφέροντα του Ισραήλ και όχι λόγω των πιέσεων των ΗΠΑ.
Η επίθεση δεν είχε μόνο αυτό το στόχο. «Το Ισραήλ πραγματοποίησε μια πραγματική δοκιμή του επιπέδου των δυνατοτήτων που έχει φτάσει η ιρανική άμυνα», τονίζει ο αναλυτής Χάσνι Αμπίντι, διευθυντής του Κέντρου Μελετών και Έρευνας για τον Αραβικό και Μεσογειακό Κόσμο στη Γενεύη.
«Από τη σκοπιά του Ισραήλ, πρόκειται για μια τεράστια επίδειξη δυνατοτήτων», δήλωσε με τη σειρά της η Σίμα Σάιν, ειδική σε θέματα Ιράν στο Ινστιτούτο Μελετών Εθνικής Ασφάλειας (INSS) στο Τελ Αβίβ.
«Νομίζω ότι είναι η πρώτη φορά που τόσα πολλά αεροπλάνα πετούσαν προς το Ιράν, επιτίθεντο στο Ιράν, και επέστρεφαν με ασφάλεια», πρόσθεσε.
Πιο ευάλωτο το Ιράν
Ο Γιουστ Χίλτερμαν, διευθυντής του προγράμματος για τη Μέση Ανατολή στο INSS, δήλωσε ότι η ισραηλινή επίδειξη δύναμης άφησε επίσης το Ιράν πιο ευάλωτο.
«Η σημασία της επίθεσης στην αεράμυνα του Ιράν είναι ότι σε έναν επόμενο γύρο το Ιράν θα είναι σε μεγάλο βαθμό ανυπεράσπιστο».
Ο Ντάνι Κριτίνοβιτς, ένας άλλος ειδικός στο Ιράν στο INSS, πιστεύει ότι η ικανότητα του Ισραήλ να διεξάγει σε μεγάλο βαθμό ανεμπόδιστες επιθέσεις προέρχεται από τις επιτυχημένες προσπάθειές του να αποδυναμώσει τη Χεζμπολάχ, τον βασικό σύμμαχο του Ιράν στον Λίβανο.
«Ήταν πραγματικά το προστατευτικό τείχος του Ιράν, και το γεγονός ότι η Χεζμπολάχ είναι αρκετά αδύναμη στον πόλεμό της κατά του Ισραήλ, νομίζω ότι αλλάζει τον υπολογισμό του Ισραήλ όσον αφορά την απευθείας επίθεση στο Ιράν», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Οι στρατιωτικές διαφορές
Το Ιράν είναι πολύ μεγαλύτερο από το Ισραήλ γεωγραφικά και έχει πληθυσμό σχεδόν 90 εκατομμυρίων, σχεδόν δεκαπλάσιο από το Ισραήλ – αλλά αυτό δεν μεταφράζεται σε μεγαλύτερη στρατιωτική ισχύ.
Το Ιράν έχει επενδύσει σε μεγάλο βαθμό σε πυραύλους και μη επανδρωμένα αεροσκάφη. Διαθέτει ένα τεράστιο δικό του οπλοστάσιο, αλλά προμηθεύει επίσης σημαντικές ποσότητες στους πληρεξουσίους του – τους Χούθι στην Υεμένη και τη Χεζμπολάχ στον Λίβανο.
Αυτό που της λείπει είναι σύγχρονα συστήματα αεράμυνας και μαχητικά αεροσκάφη. Η Ρωσία πιστεύεται ότι συνεργάζεται με το Ιράν για τη βελτίωση αυτών, μεταξύ άλλων με την παροχή μαχητικών αεροσκαφών Su-35, σε αντάλλαγμα για τη στρατιωτική υποστήριξη που παρείχε η Τεχεράνη στη Μόσχα στον πόλεμο κατά της Ουκρανίας.
Αντίθετα, το Ισραήλ διαθέτει μία από τις πιο προηγμένες αεροπορικές δυνάμεις στον κόσμο. Σύμφωνα με την έκθεση στρατιωτικής ισορροπίας του IISS, το Ισραήλ διαθέτει τουλάχιστον 14 μοίρες μαχητικών αεροσκαφών – συμπεριλαμβανομένων των F-15, των F-16 και του τελευταίου αεροσκάφους Stealth F-35.
Το Ισραήλ έχει επίσης εμπειρία στη διεξαγωγή χτυπημάτων βαθιά μέσα σε εχθρικό έδαφος. Η μικρότερη απόσταση μεταξύ του Ιράν και του Ισραήλ είναι περίπου 1.000 χιλιόμετρα 620 μίλια.
Μονόδρομος η ανάφλεξη…
Από την ισλαμική επανάσταση του 1979, το Ιράν υποστήριξε ένθερμα τα δικαιώματα των Παλαιστινίων και ορκίστηκε να καταστρέψει το Ισραήλ. Δημιούργησε αυτό η Τεχεράνη αποκαλεί «άξονα αντίστασης» που περιλαμβάνει σιιτικές πολιτοφυλακές όπως η Χεζμπολάχ στο Λίβανο, οι Χούθι στην Υεμένη και ομάδες στο Ιράκ και τη Συρία καθώς και τους σουνίτες ισλαμιστές της Χαμάς.
Ακόμη και καθώς το Ισραήλ και το Ιράν ανταλλάσσουν χτυπήματα η τρομακτική ανθρώπινη τραγωδία στη Γάζα συνεχίζεται ανεξέλεγκτα και το χειρότερο είναι ότι εκτοπίζεται από τα πρωτοσέλιδα.
Και όμως, εάν και εφόσον δεν επιλυθεί η Γάζα και το ευρύτερο παλαιστινιακό ζήτημα, είναι θέμα χρόνου να εκραγεί ο επόμενος, ακόμη πιο επικίνδυνος γύρος άμεσων συγκρούσεων Ισραήλ-Ιράν και να εξαπλωθεί σε όλη τη Μέση Ανατολή.
